Egeli bilim insanı Doç. Dr. Evran’dan, kan hastalıklarının tedavisine katkı sağlayacak proje
Ege Üniversitesi (EÜ) Fen Fakültesi Biyokimya Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Serap Evran’ın yürütücülüğünü üstlendiği, uluslararası COST aksiyonu çerçevesinde TÜBİTAK tarafından desteklenen “Histon Deasetilaz 10 (HDAC10) Aktivitesinin İnhibisyonu İçin Spesifik DNA Aptamerinin Geliştirilmesi” projesi çalışmaları devam ediyor. EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, nitelikli çalışmalarından dolayı Doç. Dr. Serap Evran’ı ve proje ekibini tebrik ederek başarılar diledi.
Yürütücülüğünü Fen Fakültesi Biyokimya Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Serap Evran’ın yaptığı Fen Bilimleri Enstitüsü Biyokimya Anabilim Dalı Doktora Öğrencisi Ezgi Man’ın bursiyer olarak görev aldığı projede, HDAC10 enzim aktivitesine karşı aptamer adı verilen, tek iplikli DNA yapısında yeni bir molekülün geliştirilmesi çalışmaları devam ediyor. Proje sonucunda elde edilecek aptamerin potansiyel bir ilaç adayı olarak kronik GVHD tedavisi çalışmalarına katkı yapması hedefleniyor.
Projenin detayları ile ilgili bilgi veren Doç. Dr. Serap Evran, “Allojenik hematopoietik kök hücre nakli kemik iliği yetmezliği, hemoglobin kaynaklı kan hastalıkları ve talasemi gibi hastalıklar için önemli bir tedavi seçeneğidir. Bunun için aile üyeleri, aileden olmayan kişiler veya kordon kanı ünitelerinden elde edilen hücreler kullanılmaktadır. Bu tedavinin en önemli komplikasyonu nakil sonrasında ortaya çıkabilen graft versus host (GVHD) hastalığıdır. GVHD hastalığının nedeni, bağışçının beyaz kan hücrelerinin alıcı hücreleri yabancı olarak algılamasıdır” diye konuştu.
Doç. Dr. Serap Evran, “GVHD, akut veya kronik formda ortaya çıkmaktadır. Akut GVHD’nin önlenmesi ve tedavisi ile ilgili gelişmeler olmasına rağmen, kronik GVHD pek çok hastayı olumsuz etkilemekte ve ölümlere yol açmaktadır. Kronik GVHD tedavisinde bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak, bazı hastaların tedaviye cevap vermemesi ve uzun süreli ilaç kullanımının neden olduğu yan etkiler nedeni ile yeni tedavi yöntemlerine ihtiyaç vardır. Kronik GVHD tedavisinde düzenleyici T hücreleri adı verilen ve bağışıklık tepkisini baskılayan hücrelerin kullanımı umut vericidir. Bu hücrelerin GVHD tedavisinde kullanılabilmesi için, Foxp3 adı verilen bir protein gereklidir. Foxp3 proteinin üretimi için de histon deasetilaz 10 (HDAC10) adı verilen enzimin aktivitesini durdurucu yeni ilaçlar gereklidir” dedi.
