Dr. Oktan, “Molla Nasreddin Dergisi, Azerbaycan edebiyatı için ilkleri barındırıyor”
EÜ’de “Kariyer Söyleşileri” devam ediyor
Dr. Oktan, “Molla Nasreddin Dergisi, Azerbaycan edebiyatı için ilkleri barındırıyor”
Süleyman Ali Sönmez-Yağmur Onurlubaş
Ege Üniversitesi (EÜ) Kariyer Planlama ve Başarı Koordinatörlüğünce organize edilen “Kariyer Söyleşileri” kapsamında EÜ Türk Dünyası Araştırma Enstitüsü tarafından “XX. Yüzyıl Azerbaycan Basınında ‘Molla Nasreddin’ Dergisi” başlıklı bir söyleyişi gerçekleştirildi. Çevrimiçi olarak yapılan ve moderatörlüğünü Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Dünyası ve Edebiyatı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Muvaffak Duranlı’nın üstlendiği söyleşiye, Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Dr. Tarana Oktan konuşmacı olarak katıldı.
Etkinlikte, Azerbaycan edebiyatında önemli bir yere sahip olan Molla Nasreddin Dergisi’nin tarihsel süreci hakkında bilgi veren Dr. Tarana Oktan, “19. yüzyılın sonunda Azerbaycan topraklarında petrol bulunmasıyla beraber Rusya’nın bu bölgeye yatırımlarının arttığı bir süreç bulunuyor. Söz konusu süreçte oluşan Azerbaycan burjuva sınıfı, çeşitli yayınlar çıkarıyor. Başarısız olan bu yayınların ardından, 1906 yılında Celil Memmedguluzade tarafından Tiflis’te ilk kez bir hiciv dergisi çıkarılıyor. Molla Nasreddin, yayın hayatına başarılı bir şekilde devam ederken 1929 yılında Sovyetler Birliği baskısı nedeniyle adını değiştirmek zorunda kalıyor. Bu süreçten sonra eski niteliğini kaybeden dergi, 6 sayı sonra kapanıyor” dedi.
“Dergi toplumsal sorunlara değiniyor”
Söyleşide derginin içeriğinden örnekler gösteren Dr. Oktan, “Molla Nasreddin Dergisi’nin mizah dergisi olduğu söylense de mizah, Azerbaycan’da daha çok hiciv anlamında kullanılıyor. Bu bağlamda, derginin, bir yergi dergisi olduğunu açıkça görüyoruz. Sekiz sayfalık derginin dört sayfası karikatürlerden oluşurken kalan sayfalarında kısa hikâye ve şiirlerden oluşuyor. Şiirlerde, Namık Kemal ve Ziya Paşa’nın etkilerinden söz edilebilir. Karikatürlerde ise genel olarak toplumsal sorunların dile getirildiğini görüyoruz” diye konuştu.
“Molla Nasreddin, öncü bir misyondaydı”
Derginin yayınlandığı dönemde birçok yeni dergiye öncü olduğunu belirten Dr. Oktan, “İlk sayısı Tiflis’te basılan dergi, zamanla 3 farklı şehirde yayınlanmaya başlıyor. Bunun yanı sıra, 1000 nüsha ile yayın hayatına başlayan dergi, 1920’lerle beraber 5000 nüshaya ulaşarak o dönem için oldukça önemli bir başarıya ulaşıyor. Molla Nasreddin Dergisi bu başarıları elde ederken Azerbaycan edebiyatına birçok yeni hiciv dergisi de ekleniyor. Bu bağlamda derginin öncü olduğundan söz edebiliriz” dedi.
