Kültürel miraslar bu proje ile gelecek nesillere aktarılacak
EÜ’den Somut Olmayan Kültürel Miraslarımızı Görünür Kılan Proje
Kültürel miraslar bu proje ile gelecek nesillere aktarılacak
Ege Üniversitesi akademisyenlerinin, “SOKÜM (Somut Olmayan Kültürel Miras) Unsurlarına dair bilgilerin örgün eğitime dâhil edilmesi için dijital ders tasarımı eğitimi planlanması amacıyla yürüttükleri “SOKÜM Unsurları İçin Dijital Ders Tasarımı” adlı isimli proje, TÜBİTAK 4005 Yenilikçi Eğitim Uygulamaları Destekleme Programı kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Proje ile Millî Eğitim Bakanlığı hizmet içi eğitimlerle öğretmenlere, disiplinler arası olarak dijital beceriler kazandırılarak, SOKÜM unsurlarına ilişkin ders tasarımı yapılacak.
Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı Başkanı üyesi Prof. Dr. Metin Ekici’nin yürütücülüğünü yaptığı ve Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Pınar Fedakar, Eğitim Fakültesi Öğretim üyeleri Doç. Dr. Fırat Sarsar, Doç. Dr. Onur Dönmez, Türkçe öğretim Birimi öğretim görevlisi Dr. Seçkin Sarpkaya ve Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Gökçe Emeç’in araştırmacı olarak yer aldıkları proje, TÜBİTAK 4005 Yenilikçi Eğitim Uygulamaları Destekleme Programı kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Projede, Eğitim Fakültesi Öğretim üyesi Doç. Dr. Banu Çulha Özbaş, Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı öğretim görevlisi Dr. Nagihan Baysal ile Lisansüstü öğrencileri Özlem Korkmaz Baba, Alev Çelik Bayramoğlu, Faruk Erciyas ve Necati Özcan eğitmen olarak görev alacak.
Proje ekibini makamında ağırlayan Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Tam akredite bir araştırma üniversitesi olarak TÜBİTAK nezdindeki başarılarımızı sürdürmeye devam ediyoruz. Toplumsal kültürümüzün geliştirilmesine destek sağlayan bilimsel araştırmalarımızı çeşitlendirerek, her alana dokunmaya çalışıyoruz. Somut olmayan kültürel miraslarımızın gelecek nesillere aktarılmasına büyük katkı sunacağına inandığım bu projenin yürütücüsü Metin hocamızı ve proje ekibini tebrik ediyor, çalışmalarında başarılar diliyorum” dedi.
Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Ekici, “UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi 2003 yılında kabul edilmiş ve Türkiye 2006 yılında bu sözleşmeye taraf ülke olmuştur. Geçmişte somut olmayan kültürel mirasa dair bilginin aktarımı sargın öğrenme yoluyla gayri-resmi yöntemlerle gerçekleşiyordu. Ancak günümüzde, hızlı kentleşme, teknolojik gelişmeler ve özellikle küreselleşmenin yarattığı etkiler nedeniyle somut olmayan kültürel miras unsurlarının çoğu kendi doğal ortamlarında aktarılamıyor, bazıları kısmen aktarılsa dahi sürdürülebilirlik konusunda çeşitli sorunlar yaşanıyor. Projemiz ile somut olmayan kültürel miras unsurlarına dair bilgilerin örgün eğitime dâhil edilmesi için dijital ders tasarımı eğitimi planlanıyor. Nitekim sözleşmede yer alan “koruma” tanımında da okul içi ve okul dışındaki eğitimin kuşaklar arasındaki somut olmayan kültürel miras unsurlarının aktarımına özel bir etkisi olduğuna vurgu yapıldı” dedi.
“SOKÜM Sözleşmesinde göz ardı edilen unsurlara vurgu yapıyoruz”
Proje kapsamında disiplinler arası bir çalışmayla öğretmenlere dijital beceriler kazandırılarak, SOKÜM unsurlarına ilişkin ders tasarımı yapılacağını belirten Prof. Dr. Ekici, “Milli Eğitim Bakanlığı Müfredat Programı kapsamında yer alan kazanımlara bakıldığında; Kültürel Miras başlığı altındaki kazanımların daha çok somut kültürel miras unsurlarıyla ilişkili olduğu ve SOKÜM sözleşmesinde belirtilen beş temel alanın göz ardı edildiği tespit edilmiştir. Bu beş temel alan: somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar, gösteri sanatları, toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler, doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar ve el sanatları geleneğidir. Proje sayesinde, göz ardı edilen bu unsurları dijital tasarımlar sayesinde görünür kılmayı amaçlıyoruz” diye konuştu.
SOKÜM unsurları öğretmenler tarafından öğrencilere aktarılacak
Projenin hedef kitlesinin Türkiye’deki Bilim ve Sanat Merkezlerinde görev yapan Ortaokul Sosyal Bilgiler ve Türkçe Alan Öğretmenleri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ekici, “Hedef kitlemizi öğretmenler olarak belirlememizin sebebi; Milli Eğitim Bakanlığının 2023 vizyon belgesinde; “2023 Eğitim Vizyonu’nun temel amacı; çağın ve geleceğin becerileriyle donanmış ve bu donanımı insanlık hayrına sarf edebilen, bilime sevdalı, kültüre meraklı ve duyarlı, nitelikli, ahlaklı bireyler yetiştirmektir” ifadelerine dayanmaktadır. Bu nedenle, Millî Eğitim Bakanlığı hizmet içi eğitimlerle öğretmenlere, kültürel ve sosyal faaliyetlerle öğrencilere bu yetkinlikleri kazandırmaya hedefliyoruz” dedi.
Prof. Dr. Ekici, “Proje kapsamında öğretmenlerimizi, Somut Olmayan Kültürel Miras uzmanları ve BÖTE alan uzmanlarının katılımı ile 5 gün sürecek bir eğitime tabi tutulacak ve bu eğitimlerde dijital araçlar kullanılarak, öğretmenlerin somut olmayan kültürel miras unsurlarını müfredat programlarına entegre etmeleri, SOKÜM unsurları için dijital ders tasarımları yapmaları sağlanacaktır. Süreçte, Sosyal Bilgiler alanından akademisyenler ders tasarımı noktasını müfredat ve sosyal bilgiler öğretimi açısından ele alacaklardır. Katılımcılar eğitim sonrası kendi ders tasarımlarını oluşturacaklar ve bulundukları illerde örnek uygulamalar yaparak yaygınlaştırma yapacaklar. Bunun yanı sıra, “Animasyonla SOKÜM (Animaker/Pawtoon) ve Ders Tasarımı”, “Dede Korkut Anlatmaları”, “Nevruz/Hıdırellez”, “Etkileşimli Fotoğraflar (Thinglink)” ve Ders Tasarımı, “Ebru/Çini”, “Videolu Eğitim Materyali Hazırlama atölyeleri ile eğitimlerin desteklenmesi planlanıyor” diye konuştu.