Üretken akademisyen Prof. Dr. Yıldırım ve ekibinden yeni bitki keşfi
Balan dağlarındaki yeni türe “Muğla Kasidesi” ismi verildi
Üretken akademisyen Prof. Dr. Yıldırım ve ekibinden yeni bitki keşfi
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım’ın da aralarında bulunduğu bir grup araştırmacı, Muğla’nın Ula ilçesi Balan Dağları Çörüş mevkii civarında yeni bir “Kaside çiçeği” keşfetti. Ekip, yeni türe “Muğla Kasidesi” ismini verdi.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Prof. Dr. Yıldırım ve ekibini tebrik ederek başarılar diledi. Rektör Budak, “Prof. Dr. Hasan Yıldırım hocamız, literatüre yeni keşif kazandıran değerli bir bilim insanıdır. Üniversitemiz, faal olduğu her alanda iddialı çalışmalara imza atmaya devam ediyor. Biyoloji de bu alanlardan birisi. Ülkemiz, bitki çeşitliliği bakımında adeta bir cennet konumunda. Saklı güzelliklerimizin ortaya çıkması adına yaptığı çalışmalardan ötürü Hasan hocamızı kutluyorum” diye konuştu.
Muğla Akyaka’da yaşayan Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencisi, bitkiler üzerine amatör çalışmalar yapan bir doğasever olan Buse Topçuoğlu, bir saha çalışması esnasında karşılaştığı bitkinin farklı bir tür olduğundan şüphelendi. Topçuoğlu, daha sonra bulduğu bitkiye ait detaylı fotoğrafları ve materyalleri Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım’a ulaştırarak, bilimsel bir çalışmanın başlangıcını yaptı.
Bitkinin keşif sürecini anlatan Prof. Dr. Yıldırım, “Topçuoğlu’nun bulduğu türün, şu ana kadar literatürde mevcut bir bitki olmadığı fark ettim. Türkiye’nin ‘Kaside çiçekleri’ üzerine çalışmalar yapan, konunun uzmanı bir bilim insanı olan Pamukkale Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Çiçek’e ulaşarak ortak bir çalışma başlattık. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Köyceğiz Meslek Yüksekokulu’ndan Dr. Öğr. Üyesi Kenan Akbaş’ın ve doktora öğrencisi Erkan Şeker’in de yer aldığı ekibimizin tür ile ilgili makalesi, merkezi Yeni Zelanda’da olan, Taksonomik botanik alanın önde gelen bilimsel dergilerinden biri olan ‘Phytotaxa’ isimli bilimsel dergide yayınlandı ve yeni keşfimiz bilim dünyasına tanıtıldı. Bilimsel ismi, bitkiyi keşfeden Buse Topçuoğlu’na atfedilerek ‘Scutellaria topcuoglui’ oldu, Türkçe ismi ise ‘Muğla kasidesi’ şeklinde belirlendi” diye konuştu.
“Kaside çiçeklerinin 19 türü sadece ülkemizde görülüyor”
Kaside çiçeklerinin dünya üzerindeki yayılımından bahseden Prof. Dr. Yıldırım, “Kaside çiçekleri dünya genelinde 480 civarında türe sahiptir. Ülkemizde ise bu sayı, 18 tür ve 1 melez tür ile temsil edilmekte idi. ‘Muğla Kasidesi’nin keşfi ile bu sayı 19 türe çıkmış oldu. Alt tür ve varyeteler ile beraber toplam Kaside çiçeği sayımız ise 40 civarındadır. Bunlardan 19 tanesi ise sadece ülkemizde yayılış gösteren endemik türlerdir. Muğla kasidesi, Muğla’nın Ula ilçe sınırlarında yer alan, Balan dağları serisi üzerinde, Çörüş mevkii civarında ‘Serpantin’ olarak bilinen krom, magnezyum ve demir gibi bazı ağır metalleri bolca bünyesinde barındıran topraklar üzerinde yayılış gösteriyor. Bu ekstrem koşullara uyum sağlayıp yaşamını sürdüren Muğla kasidesi, sadece Balan Dağları üzerinde üç noktada biliniyor. Popülasyonlarının bulundukları alanlarda yapılan çalışmalarda, özellikle orman yolu açma çalışmalarından dolayı habitat tahribatının yüksek olduğu görülüyor. Türün bulunduğu alan, kızılçam orman içleri olduğu için gerek yol çalışmaları gerekse orman yangınları için potansiyel tehlike barındırıyor. Bu konuda endişelerimiz var. Bu türü kaybetmeden acilen koruma plan ve stratejilerinin yapılması gerekiyor” dedi.
