Egeli akademisyenden Lydia seramik kültürüne ışık tutan eser
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. R. Gül Gürtekin Demir’in yazarlığını yaptığı, Pennsylvania Üniversitesi yayını olan “Anayurt Dışındaki Lydia Boyalı Seramikleri” adlı kitap, raflardaki yerini aldı.
Penn Museum kitap serileri arasında yer alan eser, Phrygia Krallığı’nın başkenti Gordion’da ele geçen Lydia kültürel miras kalıntıları ve aynı zamanda Lydia seramikleri hakkında yazılmış en geniş kapsamlı ilk kitap olma özelliğini taşıyor. Prof. Dr. Gürtekin Demir, EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak’ı makamında ziyaret ederek hem kitabı takdim etti hem de eser hakkında bilgiler aktardı.
Kitabında anlattığı Lydia Krallığı ile ilgili bilgiler veren Prof. Dr. Gürtekin Demir, “Bugünkü Manisa Salihli sınırlarındaki başkent Sardis’te dünyadaki ilk parayı basmalarıyla ün yapan Lydia Krallığı, antik çağda zengin ve verimli toprakları, güçlü kralları, tüm antik dünyada nam salan ve elit tabaka tarafından rağbet gören lüks tüketim eşyalarıyla tanınmaktadır. Günümüzde halen daha kullanılan bir deyim olan ‘Kroisos (Karun) kadar zengin’ deyimi de buradan gelmektedir. Bu lüks tüketim eşyaları arasında, antik yazarlar tarafından bahsedilen ‘bakkaris’ adlı bir bitkiden elde edilen ve aynı adla anılan Lydia parfümleri de yer almaktadır. Lydia parfümleri, günümüzdeki pahalı Fransız parfümleri gibi sıradan vatandaşların satın alamayacağı, satın alanların ise kullandıklarında üst sınıf tabakasından addedildikleri lüks mal gruplarından sayılmaktaydı. Bakkaris adlı parfümler ‘lydion’ adı verilen ve içerisindeki parfümle özdeşleşen bir parfüm kabında saklanmaktaydı” dedi.
Eser, Lydia seramik kültürünü kapsamlı şekilde inceliyor
Prof. Dr. R. Gül Gürtekin Demir, kitabında Lydia seramik kültürünü kapsamlı bir şekilde incelediğini ifade ederek, “Yaptığım incelemeler sonucunda, Lydia kültürüne özgü boyalı seramiklerin yaklaşık yüzde 70’inin kokulu yağ, krem ya da pudra olarak da tüketilen bu ünlü Lydia kozmetik maddesinin saklandığı kaplar olduğu tespit ettim. Bununla birlikte, Lydia seramik sanatına ait çeşitli tabaklar, içki kaseleri ve saklama kapları da incelemede dikkati çeken bir başka nokta oldu. Bir kısmının üzerinde Phryg harflileriyle Gordion’da yaşayan Phrygler tarafından sonradan yazılmış olduğu düşünülen aidiyet yazıları bulunuyordu. Kitabımız, Lydia seramik kültürünü kapsamlı bir şekilde inceleyerek Anadolu’daki yayılım ağlarını, başkent Sardis’ten ithal edilen ve yerel olarak üretilen Lydia tipi seramiklerin nasıl ayırt edilmesi gerektiğini ortaya koyarken, ele geçen bu seramiklerin kültürel ve ekonomik olarak nasıl yorumlanacağı sorusunu cevaplıyor” dedi.
