Rektör Budak, “Türk cumhuriyetleri ile köklü ve edebi müştereklerimiz bulunuyor”
EÜ’den “Doğumunun 175. Yılı Anısına Uluslararası Abay Kunanbayoğlu Sempozyumu”
Rektör Budak, “Türk cumhuriyetleri ile köklü ve edebi müştereklerimiz bulunuyor”
Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü ve L.N. Gumilev Avrasya Milli Üniversitesi -Abay Akademisi- İlim ve Araştırma Enstitüsü iş birliğiyle “Doğumunun 175. Yılı Anısına Uluslararası Abay Kunanbayoğlu Sempozyumu” çevrimiçi olarak başladı. Sempozyuma EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Lev Gumilyev Avrasya Milli Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Erlan Sıdıkov, Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Prof. Dr. Darhan Kıdıralİ, Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekter Yardımcısı Doç. Dr. Bilal Çakıcı, Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Doç. Dr. Yakup Ömeroğlu, Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, Abay Akademisi İlim ve Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç.Dr. Erlan Sailaubay ve alanında uzman pek çok akademisyen katıldı.
Sempozyumun açılışında konuşan Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Türk cumhuriyetleri ile ülkemiz arasındaki ilişkilere vurgu yapan, farklı coğrafyalarda yaşamamıza rağmen birlik ruhu paylaştığımız Kazak Türkleri ile ortak değerlerimizi vurgulayan bu sempozyumda bir arada olmaktan büyük mutluluk duyduğumu belirtmek istiyorum” dedi.
“Ortak değerleri yaşatmak hepimizin görevi”
Türkiye ile Türk cumhuriyetleri arasındaki ortak değerler sahip çıkılması gerektiğine değinen Prof. Dr. Budak, “Türkiye ile Türk cumhuriyetleri arasındaki ilişkiler, aynı milletin farklı devletleri olması dolayısıyla, sıradan iki devlet arasındaki ilişkilerden oldukça farklıdır. Aynı milletin, varlığını farklı coğrafyalarda sürdüren iki devleti arasındaki ilişkiler, ‘ekonomi’ merkezli olmadan önce, ‘edebî ve kültürel’ odaklı olmak zorundadır. Ülkemizin Türk cumhuriyetleri ile oldukça köklü edebi müşterekleri bulunuyor. Bu ortak değerlere sahip çıkmak ve yaşatmak bir millet olarak hepimizin görevidir. Bu görevi yerine getirmenin yollarından biri de, Türk dünyasının büyük şahsiyetlerini anmak, bilimsel faaliyetlerini ve fikirlerini analiz etmek ve böylece dilimizin farklı lehçelerinin mensupları arasındaki ilişkileri canlı tutmaktan geçiyor. Bugün de böyle bir amaç etrafında toplanmış bulunuyoruz. Sempozyumun konusu olan Abay Kunanbayoğlu, köklü ve zengin Kazak edebiyatının en güçlü isimlerindendir. Bu sempozyum vesilesiyle, Abay’ın Türkiye Türkçesine aktarılarak yayınlanmış pek çok eserinin bulunduğunu öğrendim ve çok mutlu oldum. Sempozyum kapsamında gerçekleştirilecek bilgi alışverişi ile Abay’ın ve Abay geleneğinin daha iyi tanınacağı kanaatindeyim. Bu verimli atmosferin, farklı ülkelere mensup olan bilim insanları arasında ortak çalışmalar yapılmasına da vesile olacağına inanıyorum” diye konuştu.
Bu tür faaliyetlerin artarak devam etmesini temenni eden Prof. Dr. Budak. “Hatta etkinliklerin tek bir yazar veya şairle sınırlı kalmaması, Türk dünyasının önemli şair ve yazarları arasında karşılaştırmalı çalışmalarla zenginleştirilmesidir. Türk Dünyası Araştırmaları Enstitümüzden bu yönde çalışmalar beklediğimizi de bu vesileyle ifade etmek istiyorum. Başta, Enstitü Müdürümüz Prof. Dr. Nadim Macit olmak üzere, sempozyumun düzenlenmesinde emeği geçenlere destek veren ülke ve kurumlara teşekkür ediyorum. Tüm konuşmacılara, aynı mekânı paylaşamasak da tekrar hoş geldiniz diyor, şükranlarımı sunuyorum.” dedi.
Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, “Dili, tarihi, gönlü bir Türk halklarının tarihte olduğu gibi istikbalde de birbirlerinin sevinçleri ile mutlu olup üzüntüleri ile dertlenecekleri günler olacak. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Türkiye dışındaki soydaşlarımız ve akrabalarımızla ilgili bilimsel ve kültürel çalışmaları öncelikli görevleri arasında gördü. Bu vesile bu sempozyumun düzenlenmesinde emeği geçen herkesi gönülden tebrik ediyorum” dedi.
“Milli bilincin oluşmasında önemli rol oynamıştır”
Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, “Kazak aydını Abay Kunanbayoğlu, Türk Dünyasının ortak şahsiyeti ve önemli bir değeridir. Kunanbayoğlu, manevi lider olarak görülmüştür. Onun sözleri ve yaptığı yorumlar ve tarihsel kimliğe verdiği değer, hareket ve mücadele eylemine katkı sağlayan bir özelliğe sahiptir. Milli bilincin oluşmasında önemli rol oynamıştır. Abay Kunanbayoğlu, farklı dilleri bilmeyi önemseyen farklı dilleri bilerek farklı kültürel havzaların ufuklarına nüfus etmeyi var oluşun temeli sayar. Dolayısıyla dünyayı kavrama ve anlama açısından farklı medeniyet dillerini bilmeyi, o medeniyetlerin felsefi temellerine nüfuz etmenin anahtarının da dil olduğunu ortaya koyması başlı başına önemli bir bakış açısıdır” dedi.
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), 2020 yılını ünlü Kazak aydını Abay Kunanbayoğlu’ın doğumunun 175. yılı münasebetiyle “Abay Kunanbayoğlu Yılı” olarak ilan etti. Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü ve L.N. Gumilev Avrasya Milli Üniversitesi “Abay Akademisi” İlim ve Araştırma Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen sempozyum kapsamında 9 ülkeden 52 akademisyen sunum yaptı.