İlk yerli ve milli YANKO düzeneği Ege öncülüğünde üretilecek
Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi ve Mühendislik Fakültesi işbirliği çerçevesinde “Isıtılmış Nemlendirilmiş Yüksek Akışlı Nazal Oksijen Tedavi Sistemi” isimli öncelikli alan araştırma projesi hayata geçirildi. Proje, koronavirüs enfeksiyonları sonucu akciğerde tutulma oluşan ve oksijen desteğine ihtiyaç duyan hastaların tedavisinde yüksek akışlı nazal kanül oksijen yöntemi olan yanko düzeneğinin geliştirilmesini amaçlıyor.
Proje ekibini makamında ağırlayan Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Akademisyenlerimizin öncülüğünde yürütülen proje çıktısı olarak, piyasadaki diğer ürünlere göre farklı yaklaşımlı ve daha verimli Türkiye’de ilk yerli ve milli Yanko düzeneği, Ege Üniversitesi öncülüğünde üretilecek. Proje ekibimizi tebrik ediyor, çalışmalarında başarılar diliyorum” dedi.
Yürütücülüğünü, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. E. Ulaş Saz’ın yaptığı multidisipliner projede, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri Bölümü Biyofizik Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Pehlivan ve Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Acil Bilim Dalı öğretim görevlisi Uzm. Dr. Caner Turan, Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Günerhan, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Dr. Erkan Zeki Engin araştırmacı olarak yer alırken, Makine Yüksek Mühendisi Feyzullah Mertkan Arslan ise proje bursiyeri olarak görev alıyor.
Projenin detayları hakkında bilgi veren Prof. Dr. E. Ulaş Saz, “Uzun yıllardır hastanelerde kullanılan medikal oksijen sistemleri genellikle kuru ve soğuk oksijen vermektedir. Kuru ve soğuk oksijen, üst havayolunun anatomik yapısı nedeni ile bir dirençle karşılaşır ve havayolu mukozasını irrite ederek mukozal kuruma ve kanamalara neden olabilir. Havayolu ne kadar dar ise direnç o kadar fazladır. Çocuk yaş grubunda bu anatomik ve fizyolojik farklılığın önemi daha da belirgindir. Bu sonuçların ortaya çıkmasını önlemek için sunulan oksijen desteğini belli bir akış hızını geçmemesi sağlanmaya çalışılır. Orta ve ağır solunum sıkıntısı olan tüm yaşlardaki hasta gruplarında acil servis, yenidoğan, çocuk, erişkin yoğun bakım ünitelerinde de kullanılmaya başlanan ve birçok klinik durum için yararı kanıtlanan yüksek akışlı nazal kanül oksijen yanko tedavisi, oksijenin ısıtma ve nemlendirme işlemleri sonrası çok yüksek akımlara kadar uygulanabilen güvenli ve kullanışlı bir destek tedavisi olarak karşımıza çıkmaktadır” dedi.
Proje ile Yanko prototip ürün geliştirilecek
Özellikle koronavirüs pandemisinde non-invaziv ventilasyon destek yöntemlerden biri olarak kabul edilen Yanko tedavisinin olumlu sonuçlar verdiğini ve yoğun bakım ve ventilatör doluluk oranlarını azalttığını belirten Prof. Dr. E. Ulaş Saz, “Bugüne kadar Yanko tedavisi sağlayan düzenek ve sarf malzemelerin yerli ve milli üretimi mümkün olmamıştır, Yurt dışından ithal edilen düzeneklerin ve sarf malzemelerinin maliyetleri yüksek ve her hastaya bir kez kullanılabilmektedir. Bu nedenle de, Yanko tedavisi ekonomik maliyeti arttırmakta ve temininde sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu proje ile oluşturulacak Yanko prototip ürün ile piyasadaki diğer ürünlerin yaşadığı problemler azaltılacak ve tüm bileşenleri ile proje kapsamında üretilecektir” diye konuştu.
