Prof. Dr. Yılmaz, “Denizlerdeki kirliliğini azaltarak müsilajın önüne geçebiliriz”
Ege’de “Müsilajın Oluşum Mekanizmaları Önlenmesi ve Bertaraf Yöntemleri” konuşuldu
Prof. Dr. Yılmaz, “Denizlerdeki kirliliğini azaltarak müsilajın önüne geçebiliriz”
Pelin Yeşil-Halil Çoban
Ege Üniversitesi (EÜ) Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Bölümü tarafından “Müsilajın Oluşum Mekanizmaları Önlenmesi ve Bertaraf Yöntemleri” konulu seminer gerçekleştirildi. Seminere akademisyenler, lisans ve lisansüstü öğrenciler katıldı. Çevrimiçi olarak düzenlenen seminerin moderatörlüğünü Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Bahattin Tanyolaç’ın yaptı. Semineri Bursa Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Biyomühendislik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Yılmaz verdi.
Sunumuna müsilaj hakkında bilgi vererek başlayan Prof. Dr Yılmaz, “Müsilaj karmaşık bir yapı ve daha çok ekzopolisakkaritlerden oluşur. Yakından incelediğimizde içeriğinde polisakkaritler, proteinler, lipidler ve cansız mikroorganizma kalıntıların olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca yapısında kalsiyum gibi inorganik elementler de içerir” dedi.
“Aylarca deniz içinde askıda kalabilirler”
Müsilajın nasıl oluştuğundan bahseden Prof. Dr. Yılmaz, “Çalışmalardan elde edilen sonuçlara göre müsilajın büyük bir kısmının denizel kardan oluştuğunu söyleyebiliriz. Denizel kar ise, denizde çoğalmaya başlayan fitoplanktonların zamanla ölmesi, bunların ölüleriyle beraber tüm canlı artıklarının, dışkılarının deniz dibine doğru çökmeye başlaması diyebiliriz. Deniz karı dibe çökmesiyle bakteriler bozuşturulmaya başlar. Fakat belirli koşullarda deniz karı kolay bozuşmaz. Belirli şartlar altında bakteriyel bozuşma engellenir. Haftalarca bazen aylarca deniz içinde askıda kalabilirler ve birleşerek daha büyük bir müsilaj kümelerini oluşturabilir ve ipliksi yapı halini alabilirler. Topaklaşan maddenin büyük çoğunluğu yüzeyin bir kaç metre altında kalır. Zaman zaman bunlar su yüzüne çıkar. Dolayısıyla su yüzeyinde gördüğümüzden çok daha fazla musilaj mevcuttur” diye konuştu.
“Azot fosfor dengesinde müdahale edebiliriz”
Müsilaj oluşumunda ne gibi faktörlülerin etkili olduğunu ifade eden Prof. Dr. Yılmaz, “Müsilaj oluşumundan önce deniz suyunun azot, fosfor oranının yükseldiği ve sudaki oksijen seviyesinin çok düşük olduğu bilinmektedir. Sudaki oksijen seviyesinin düşük olmasıyla beraber müsilajı oluşturacak bakteriler çok etkin çalışamıyorlar. Azot fosfor oranının yüksekliği fosfor azaldığı zaman, bakterilerin verimli bir şekilde çalışmasını engelliyor. Dolayısıyla tüm bu faktörlerin birleşerek musilaj oluşumunu tetiklediğini söyleyebiliriz” diye konuştu.
Müsilajın oluşumunu nasıl engellenebileceği hakkında bilgi veren Prof. Dr. Yılmaz, “İklimle kısa vadede yapabileceğimiz bir durum söz konusu değil. Deniz suyunun durgun olması ve tuzluluk değişimleri içinde yapılacak bir şey yok. Ancak azot fosfor dengesinde müdahale edebiliriz. Dolayısıyla denizdeki kirliliği azaltabilirsek hem oksijen hem de azot fosfor miktarlarını düşürerek musilaj oluşumunun önüne geçilebilir” dedi. Seminerin sonunda Prof. Dr. Mete Yılmaz katılımcıların sorularını yanıtladı.