Prof. Dr. İnayet “Nevruz, Türk dünyasının ortak değeridir”
EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü’nden “Türk Dünyasında Nevruz” paneli
Prof. Dr. İnayet “Nevruz, Türk dünyasının ortak değeridir”
Büşra Çetinkaya-Seren Karaşahin-Umre Yücel
Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü (TDAE) tarafından “Türk Dünyasında Nevruz” konulu panel, Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Konferans Salonu’nda düzenlendi. Öğrenci ve akademisyenlerin yoğun ilgi gösterdiği panelin açılış konuşmasını Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alimcan İnayet yaptı. Panele konuşmacı olarak Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Doktora Öğrencileri Oder Alizade, Avazhan Umarov ve TÖBİR Öğrencisi Almas Dauren katıldı.
Açılış konuşmasında Nevruz’un anlamına değinen TDAE Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alimcan İnayet, “Nevruz, doğanın uyanışını, baharın ve yeni yılın gelişini simgeler. Eski Türklerde ‘yeni gün’ diye kutlanılan Nevruz, atalarımızın; tanrı, tabiat ve insan ilişkisiyle ilgili bilgi, birikim ve deneyimlerinin aktarıldığı en canlı örneklerinden birisidir. Yeni nesillere; atalarımızın yaşam tarzları, inanç ve düşünce sistemleri ve toplumsal değerleri hakkında bilgi verir. Nevruz, günümüzde Anadolu’da, Türk Cumhuriyetlerinde ve Balkan Türkleri arasında çeşitli isimlerle anılır. Her yıl 21 Mart’ta kutlanan Nevruz, eskiden yeniye geçilen gündür. Küskünlüğe ve dargınlığa son verilir. Türklerin Ergenekon’dan çıkıp özgürlüğe kavuştuğu gündür. Özgürlük ve bağımsızlık günüdür. Nevruz, Uygur Türkleri için canlanma, yenilenme, kardeşlik, dayanışma, milli birlik, barış ve huzur bayramıdır. Nevruz, Türk boylarını birbirine bağlayan bir kültür bağıdır” dedi.
“Nevruz, Türk dünyasının ortak değerlerinden birisidir”
Nevruz’un, toplumun her kesiminden insanı bir araya getiren bir bayram olduğundan bahseden Prof. Dr. İnayet, “Nevruz, Türk dünyasının ortak değerlerinden birisidir. Bugün Türk dünyasında sanat, spor, mutfak kültürü ve folklor ile ilgili zengin ve renkli içeriklerle kutlanmaktadır. Bu bayramın toplumdaki çeşitli grupları bir araya getirmede, bölge ve dünya barışının tesis edilmesinde son derece etkili bir güç olduğu ortadadır. Nevruz’u öncekilerin bize bıraktığı miras temelinde çağımızın değerleriyle zenginleştirerek, gelecek nesillere ulaştırmak durumundayız. Nevruz’un berekete, huzura, birlik, beraberliğimize ve barışa vesile olmasını dilerim” diye konuştu.
“Nevruz’un Türk bayramı olduğunu anlattık”
Nevruz’un tanıtılmasında TDAE’nin büyük emeği olduğunu vurgulayan öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Temizkan, “Türk boylarının ortak bayramı olan Nevruz’un anlatılmasına ihtiyaç vardı. Nevruz’un bir Türk bayramı olduğunu anlatmak için İzmir’de gitmediğimiz yerin kalmadığını rahatlıkla söyleyebilirim. Bölge illerine de davet edilerek Nevruz’u ve Nevruz’un Türk dünyasında nasıl kutlandığını anlatmaya çalıştık. Bunda da başarılı olduğumuzu düşünüyorum. Nevruz’un Türk bayramı olduğu şeklinde bir kanaat varsa Enstitümüzün bu kanaatin oluşmasında önemli katkıları olmuştur” dedi.
Özbekistan, Kazakistan ve Azerbaycan’da Nevruz
Azerbaycan’daki Nevruz kutlamalarına değinen EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Doktora Öğrencisi Oder Alizade, “Azerbaycan’da Nevruz Bayramı resmi tatil olarak kutlanmaktadır. Nevruz kutlamalarında İçerişehir surları önünde Nevruz ateşi yakılarak ateşin üstünden atlanır. Nevruz’da yumurtalar boyanır ve eğlenceler düzenlenir” diye konuştu.
Özbekistan’daki Nevruz gelenekleri hakkında konuşan Doktora Öğrencisi Avazhan Umarov, “Nevruz Bayramı’nda Özbekistan’da da resmi tatil ilan edilir. Özbekistan’daki Nevruz kutlamalarının ilanı önceden verilir. Nevruz zamanı köy meydanlarında halk oyunları oynanır, pehlivanlar güreşir” dedi. Ülkesinde Nevruz dönemi doğan çocuklara verilen isimlerden bahseden Umarov, “Özbekistan’da erkek bebeklere ‘Nevruz’, kız bebeklere ise ‘Nevruzay’ ya da ‘Bahar’ gibi isimler verilir. Bu gelenek geçmişten bugüne devam ettirilir” diye ekledi.
Kazakistan’daki Nevruz kutlamaları hakkında bilgi veren TÖBİR Öğrencisi Almas Dauren ise “Nevruz modern takvime göre ekinoksa denk gelir. Kazakistan’da bu bayram resmi tatildir. Kutlamalar üç gün boyunca sürer. Bayram günü gençler, şehirlerde şarkılar söyleyerek eğlenir. Köylerde ise çeşitli oyunlar oynanır” dedi.
Panel sonunda Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Alimcan İnayet tarafından konuşmacılara “Teşekkür Belgesi” takdim edildi.
