Prof. Dr. Özge Gülbey Usta, “Sempozyumu Türkiye’de bir ilk olarak yapıyoruz”
EÜ DTMK’de “1. Uluslararası Çalgı Yapım Tasarım ve Restorasyon Sempozyumu”
Prof. Dr. Özge Gülbey Usta, “Sempozyumu Türkiye’de bir ilk olarak yapıyoruz”
Ege Üniversitesi (EÜ) Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı (DTMK) tarafından “1. Uluslararası Çalgı Yapım Tasarım ve Restorasyon Sempozyumu” düzenlendi. Çevrimiçi olarak gerçekleştirilen etkinliğin moderatörlüğünü EÜ DTMK Çalgı Yapımı ve Onarımı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Maruf Alaskan üstlendi.
Sempozyumun açılış konuşmaları EÜ DTMK Müdürü Prof. Dr. Özge Gülbey Usta, EÜ DTMK Çalgı Yapımı ve Onarımı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Maruf Alaskan, Akdeniz Üniversitesi Antalya Devlet Konservatuvarı Müzik Kompozisyon ve Orkestra Şefliği Anasanat Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Arapgirlioğlu ve Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi, Müzik ve Sahne Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Sağer tarafından yapıldı.
Etkinliğin açılış konuşmasında 1. Uluslararası Çalgı Yapım Tasarım ve Restorasyon Sempozyumu hakkında bilgi veren EÜ DTMK Müdürü Prof. Dr. Özge Gülbey Usta, “Sempozyumumuzun amacını; çalgı yapımı tasarımı ve restorasyonu alanındaki eğitim, sektörel sorunlar, yenilikçi yaklaşımlar, dijitalleşeme ve geri dönüşüm ile restorasyon konularının tartışılması olarak belirledik. Alandaki akademisyenler, sektör temsilcileri ve öğrencilerin bir araya gelerek, bu konular üzerinde bilgi alışverişinde bulunmalarını istedik. Çevrimiçi olarak düzenlediğimiz etkinliğimize 6 ülkeden 20’ye yakın akademisyen, çalgı yapımcı, sektör temsilcisi ve müzisyen, davetli konuşmacı olarak katılım sağladı. Programımızda 19 bildiri ve 2 sergi yer aldı” dedi.
“İşimizi ve eğitimimizi uluslararası boyutta yaygınlaştırmalıyız”
Uluslararası sempozyumların konservatuarlar için büyük önem taşıdığına dikkat çeken Prof. Dr. Özge Gülbey Usta, “Türk Musikisi Devlet Konservatuarı olarak, yaptığımız iş uluslararası boyutta bir iş. Bu nedenle işimizi ve eğitimimizi uluslararası boyutta yaygınlaştırmak durumdayız. Bildiğiniz üzere 34 yıllık tarihimizin ilk uluslararası sempozyumu olan ‘1. Uluslararası Türk Dünyası Müzik ve Dans Sempozyumu’nu oldukça yoğun bir katılımla gerçekleştirdik. Burada birçok bilim insanlarını ve sanatçıları ağırladık. Ancak 1. Uluslararası Çalgı Yapım Tasarım ve Restorasyon Sempozyumumuz ayrı bir önem taşıyor. Ülkemizde çalgı yapım alanı ne yazık ki geri kalmış durumda. O nedenle üniversitemiz bünyesindeki bu etkinliği özel bir önem vererek gerçekleştiriyoruz. Çünkü bu sempozyum, Türkiye’de bir ilk olarak gerçekleştiriliyor. Her iki sempozyumumuza motivasyon kaynağı olduğu ve verdikleri desteklerden dolayı Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Necdet Budak’a ve Rektör Yardımcımız Sayın Prof. Dr. Mehmet Ersan’a teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
Prof. Dr. Usta, “İzmir’de bulunmamızın bir avantajı olarak, Çalgı Yapım Bölümü hocalarımızla birlikte artık ülkemizde bu alanda bir fuarın da düzenlenmesini istiyoruz. Bu bağlamda da çalışmalar yapacağız. Sadece ülkemizdeki çalgı yapım uzmanlarımızı değil; tüm dünyadaki çalgı yapım sanatkârlarını büyük bir fuar kapsamında şehrimizde misafir ederek, ağırlamak istiyoruz. Etkinliğimiz bir başlangıç olmakla birlikte, geleneğe dönüşmesini planlıyoruz. Etkinliğimizde özellikle Çalgı Yapım Bölümümüz, Doç. Dr. Ali Maruf Alaskan Hocamızın önderliğinde bizlere tam destek sağladı. Kendilerine ve tüm Çalgı Bölümü hocalarımıza sizlerin huzurunda teşekkür ederim” dedi.
“Çalgı üretiminde endüstri bakımından gelişmemiz gerekiyor”
Türkiye’deki yerli üretim çalgı endüstrisinin oluşturulmasının öneminden söz eden Prof. Dr. Hasan Arapgirlioğlu, “Bu çalışmayı çok önemsiyorum. Çünkü yıllardan beri süregelen konuşmalar var. Kurduğumuz müzik üniversitesinde ilk olarak ele aldığımız konu da buydu. Ülkemizi nasıl uluslararası standartlara çıkarabileceğimizi düşündük ve üzerine birçok toplantı yaptık. Dolayısıyla EÜ bünyesinde yapılan bu toplantıyı duyunca çok heyecanlandım. Benim bildiri konum ve ülkemizdeki ana problemlerden biri olan, ‘Türkiye’de Yerli Üretim Çalgı Endüstrisinin Oluşturulmasına İlişkin Düşünceler’ hakkında ne yazık ki oldukça geri kaldığımızı düşünüyorum. Çünkü çalgı üretimi konusunda endüstri bakımından gelişmemiz gerekiyor. Ülkemizde müzik endüstrisi konusunda büyük bir ithalat faaliyeti var. Örneğin ben bir piyano üretebilmek için çalıştım. Bu üretimin yapılabileceğini öğrendim. Ancak üretemiyoruz ve bu noktada yatırımcıları, Ar-Ge çalışmalarını konuşmamız gerekiyor. Çünkü oldukça el değmemiş bir alan” diye konuştu.
Ülkemizin mevcut endüstri altyapısını değerlendirmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Hasan Arapgirlioğlu, “Bir piyano ürettiğimizi düşünelim; şartnameye sadece ‘Türk Malı’ yazmanız yeterli. Bu birçok enstrümanda bu şekilde olabilir; bunun yanı sıra geleneksel çalgı fabrikası bile olur. Çünkü ülkemizde bu endüstrinin tabanı ve yapılma imkânı var. Biz üniversite-sanayi iş birliği ile yola çıktığımızda ne gibi bir tabloyla karşılaşacağımızı düşündük. Bu koşulda bir fakültenin sadece kendi öğrencisine, kendi enstrümanını yaptırması bile çok ciddi rakamlar doğuruyor. Çünkü bir kuruma çalgı aletleri alırken çok büyük bütçeler ayırıyoruz. Eğer bir bağlama fabrikası kurulsa, serileri olsa her şey çok daha farklı olur. Dolayısıyla temennim, bu istek ve heyecanın kaybedilmemesi. Bu konular üzerine konuşuluyor olmasının bile bir adım ve başlangıç olduğunu düşünüyorum” dedi.
“Çalgı yapımı kadar bakım ve onarımı da önem taşıyor”
Prof. Dr. Turan Sağer ise, “Ülkemiz için çalgının yapımı kadar bakım ve onarımı da önem taşıyor. Çünkü bakım ve onarım alanı ülkemizin en çok ihtiyaç duyduğu alanlardan biri. Herkes çalgı yapamasa da, bakım ve onarım yapabilir. Bu yüzden özellikle endüstri meslek liselerinden mezun olan gençler, güzel sanatlar liselerinden mezun olup dört yıllık lisans eğitimine giremeyen gençler için iki yıllık meslek yüksekokulu açılabilir. Ayrıca konservatuarlar ya da güzel sanatlar fakültelerinin kendi içlerinde ön lisans programları olabilir. Dolayısıyla iki yıllık bir çalgı bakım ve onarım bölümü açılırsa, birçok genç için istihdam alanı da oluşturulabilir. Bugün bir piyano akordunun fiyatlandırmasının ne kadar yüksek rakamlar olduğunu biliyoruz. Bakımları sağlıklı bir şekilde yapılmadığı için birçok çalgı kullanılamaz hale geliyor. Günümüzde dünyanın birçok ülkesindeki orkestralarda atıklardan yapılmış olan çalgılar kullanılıyor. Bu, bizlere konunun önemini gösteriyor” diye konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından EÜ DTMK Halk Oyunları Bölümü tarafından sempozyuma özel olarak hazırlanmış olan Çalgı Yapımı ve Anadolu Gelin Başlıkları Canlı Sergisi videosu katılımcılara sunuldu. Video sunumunun ardından yapılan oturumlarda “Çalgı Akustiğinde Kullanılan Titreşim ve Ses Analizlerine Dair Bir İnceleme”, “Türkiye’de Yerli Üretim Çalgı Endüstrisinin Oluşturulmasına İlişkin Düşünceler” ve “Geçmişten Günümüze Def Çalgısı ve Yapımı” gibi konular hakkında bilgiler verildi.
