EÜ Etnografya Müzesinden “Ege Bölgesi Antik Agora Ağırlıkları” söyleşisi
Alaattin Serdar Çetin
Ege Üniversitesi (EÜ) Etnografya Müzesinde “Ege Bölgesi Antik Agora Ağırlıkları” söyleşisi düzenlendi. EÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen ve moderatörlüğünü EÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Haluk Sağlamtimur’un yaptığı söyleşide konuşmacı olarak Koleksiyoner Izak Eskinazi yer aldı. Söyleşiye; EÜ Etnografya Müzesi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Dilek Maktal Canko, akademisyenler, konuya ilgi duyanlar ve öğrenciler katıldı.
Söyleşide koleksiyon yapmaya başlama hikâyesini anlatan Izak Eskinazi, “Ağırlık koleksiyonuma 2000’li yılların başında başladım. Koleksiyonumda 850’ye yakın obje bulunuyor. İzmir Arkeoloji Müzesine kayıtlı bir koleksiyonerim” dedi. Agora hakkında bilgiler veren Eskinazi, “Agora, basit tanımıyla sütunlu galeri ve dükkân dizileriyle çevrili, üstü açık kare bir mekândır. Agora’da yer alan mekânların ön tarafında bir tezgâh ve içinde satılacak mallar yer alırdı. Agoralar birer kamusal alan olduğu için belirlenen kurallara uyulması mecburiyeti vardı. Bu kurallar agoranın uygun bir yerine taş üzerine kazılarak yazılır ve uygun bir yere dikilirdi. Alışveriş sırasında kullanılan kamusal araçlar ise tartmada kullanılan teraziler, terazi ağırlıkları, hacim ve uzunluk ölçüleri ile ödeme aracı olan sikkelerdi” diye konuştu.
“Ağırlıklar bronz kurşun veya taştan üretilirdi”
Antik dönemde agoralarda kullanılan ağırlıkların, materyalleri, şekilleri ve üzerlerindeki sembollerin açıklamaları hakkında da bilgi veren Eskinazi, “ Eski Yunan terazi ağırlıklarına genel olarak bakıldığında esas olarak; bronz, kurşun ve taş malzemelerden üretilmiş oldukları görünür. Bronz ve taş, kurşuna göre daha dayanıklı ve orijinal ağırlıklarını korumada daha stabildirler ancak daha az üretilmişlerdir. Bu nedenle günümüze daha az sayıda ulaşmışlardır. Bronz ağırlıkların üretilmesi daha pahalı olduğu için bu ağırlıklar daha ziyade, pazar denetçileri tarafından standart ağırlık olarak üretildiği düşünülmektedir” diye konuştu.
Antik dönem ağırlık ölçülerine de değinen Eskinazi, bu ölçüleri örneklerle anlattı. Eskinazi, kendi koleksiyonuna ait parçaları katılımcılara tanıtırken Roma ve Bizans ağırlıkları konusunda da kısa bir bilgilendirme gerçekleştirdi.
Eskinazi, söyleşinin ardından, katılımcıların koleksiyonuyla ilgili sorularını yanıtladı. Etkinlik sonunda Doç. Dr. Haluk Sağlamtimur ve Dr. Öğretim Üyesi Dilek Maktal Canko, Izak Eskinazi’ ye “Teşekkür Belgesi” takdim etti.