EÜ Eğitim Fakültesinde “Atatürk ve Düşünce Dünyası” Konferansı
Eslem Türkoğlu-Fatma Gençtürk
Ege Üniversitesi Cumhuriyet ve Atatürk Günleri kapsamında Eğitim Fakültesi tarafından “Atatürk ve Düşünce Dünyası” konulu konferans gerçekleştirildi. Eğitim Fakültesi Konferans Salonunda düzenlenen etkinliğe Dekan Prof. Dr. Osman Ferda Beytekin, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Başkanı Doç. Dr. İskender Daşdemir, Türkçe Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Soner Akşehirli, Dr. Ebru Kabakçı, akademisyenler ve öğrenciler katıldı. Konferansta konuşma yapan EÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi ve Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Cihan Özgün, Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatını, fikirlerini, etkilendiği kişileri ve cumhuriyet düşüncesinin gelişimini anlattı.
Mustafa Kemal Atatürk’e ‘Kemal’ isminin verilmesinin olası sebeplerini anlatan Prof. Dr. Özgün, bu ismin Namık Kemal’den ilham alınarak verilmiş olabileceğini söyledi. Ya da ‘Kemal’ adının, olgunluk ve akıllı olmak anlamına geldiği için öğretmeni tarafından bu ismin verildiğini aktardı. Mustafa Kemal Paşa’nın çocukluktan beri son derece okuyan, araştıran ve analitik düşünen bir yapısı da var. Belki de ‘Kemal’ ismi bundan ilham alınarak verildi. İkinci olasılık, birinci olasılığa kıyasla daha güçlü duruyor gibi. Ne olursa olsun Mustafa Kemal Paşa Kemal adını hak ederek aldı” dedi.
“Yapılan okumalarla devrimci düşünce oluştu”
Mustafa Kemal Atatürk’ün pek çok kişiden etkilendiğini söyleyen Prof. Dr. Özgün, “Mustafa Kemal; Namık Kemal, Ziya Gökalp, Tevfik Fikret’ten çok etkilenmiştir. Arkadaşlarıyla birlikte Süleyman Nazif, Auguste Comte gibi aydınları da okumuşlardır. Bu okumalarla içlerinde devrimci düşünce oluşmaya başlamıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın yaklaşık 4 bin 200 küsur kitap okuduğunu, 200 bin yerin altını çizdiğini ve yanlarına notlar tuttuğunu görüyoruz. Mustafa Kemal, gençlik yıllarında okuduğu kitaplarda eşitlik, özgürlük, bağımsızlık, cumhuriyetin, demokrasinin ne olduğunu derinlemesine öğrenmişti. Aslında Mustafa Kemal Paşa’nın Türk milletinin karakterine en uygun yönetim biçimi olan cumhuriyeti apar topar ilan ettiğine dair tartışmalar var. Atatürk’ün ‘Efendiler yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz’ demesi apar toparlılık gibi görünse de aslında Mustafa Kemal Paşa, çocukluk ve gençlik yıllarından beri kafasında kurduğu cumhuriyeti hayata geçirmiştir” dedi.
Osmanlı döneminde de cumhuriyet kavramının bilindiğini aktaran Prof. Dr. Özgün, “Cumhuriyet, Osmanlı hükümeti tarafından korkulur, kaçılır bir kavram olarak görünüyor ama Ali Suavi, Şinasi, Abdullah Cevdet gibi dönemin aydınları bu kavramı Osmanlı kamuoyuna üstü kapalı da olsa anlatmaya başlamışlar. Ama dönemin tüm aydınları o dönemde halifenin birleştirici gücüne bel bağlamış durumda. Mustafa Kemal Paşa, halifeyi, saltanatı hiç işin içine katmıyor, cumhuriyeti tek başına ele alıyor çünkü cumhuriyet yönetiminde irsiyet, veraset olmaz” dedi.
Konferansın sonunda Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Osman Ferda Beytekin, Prof. Dr. Cihan Özgün’e teşekkür belgesi takdim etti.