Bölgenin ‘yaşlı ve engelli dostu’ son basamak Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi
Çağatay Yiğit Akkaya
EÜ Diş Hekimliği Fakültesi Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesinde yaşlı ve engellilere yönelik projeler devam ediyor
Ege Üniversitesi (EÜ) Diş Hekimliği Fakültesi Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi, yaşlı ve engelli bireylerin ağız ve diş sağlığı tedavilerinde son basamak hastane olarak hizmet veriyor. Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesinde son dönemde, yaşlı ve engelli bireylerin ağız ve diş sağlığı hizmetlerine erişimini kolaylaştıran pek çok dijital uygulama hayata geçirildi. Başta “MoDeHe” uygulaması ve “İndüksiyon Döngülü İletişim Sistemi” olmak üzere binanın fiziki şartları da engelli ve yaşlıların kullanımına uygun hale getirildi. Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Klinik Bilimleri Bölümü Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Alpöz; EÜ Diş Hekimliği Fakültesi’nde engelli hastalara yönelik yapılan kolaylaştırıcı eylemler ile ilgili bilgiler verdi. İşitme engelli hastaların ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik gerçekleştirilen “MoDeHe” uygulamasını anlatan Prof. Dr. Alpöz “Pandemi döneminden önce öğrencilerimiz, işitme engelli bireyler ile iletişim kurarken zorluk yaşadıklarını anlattılar ve işitme engelli hastalar ile iletişimi kolaylaştıracak bir şey yapabilir miyiz diyerek bir maruzatta bulundular. İşitme engelli hastaların, diş hekimleriyle iletişimini ve diş hekimine erişimini kolaylaştırmak için TÜBİTAK 1002-A Projesi kapsamında mobil uygulama geliştirdik.
Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Dr. Öğr. Üyesi Emine Sezer, Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Banu Özveri Koyuncu ve Engelsiz Ege Koordinatörü Prof. Dr. Pelin Piştav Akmeşe ile birlikte geliştirdiğimiz mobil uygulamayla hastaların işaret dili videoları aracılığıyla hekimleriyle iletişim kurmasını sağladık. Projemizin amacı doğrultusunda mobil uygulamamızda yer alan 13 temel başlıkta geliştirilmiş detaylı açıklamalı hasta bilgilendirme videoları ile diş hekimiyle iletişim kurmakta zorlanan ve işitme engelli nedeni ile korkan hastaların refakatçileri olmadan da tedavi almalarını sağlanabileceğini gösterdik. Elbette zor bir süreç oldu” dedi.
“MoDeHe” uygulamasını İzmir genelinde yaygınlaştıracağız”
Uygulamanın nasıl çalıştığını anlatan Prof. Dr. Alpöz “Bu uygulamayı İzmir genelinde yaygınlaştırmayı düşünüyoruz. Uygulamamız ücretsizdir. Ayrıca diğer devlet üniversiteleri ile de paylaşabiliriz. Uygulamamızı İzmir Diş Hekimleri Odası Kongresi’nde de anlattık. Uzmanlık öğrencilerimiz bu uygulamayı devam ettirmek istiyorlar” dedi. Prof. Dr. Alpöz “Üniversitemizde engelli bireylere her zaman destek olmayı hedefleyen bir yönetim mekanizması var. Fakülte olarak Turuncu Bayrak Mekânda Erişim Ödülü’nü kazandık. Asansörlerimizde Braille alfabesi ve ses var. Trabzanlar ve korkuluklar engelli hastalarımız için düzenlendi. Tuvaletlerimiz hazırlandı. Tüm prosedürler yerine getirildi. Engelli hastalarımızın rahatça girip çıkmaları için koltuklar hazırlandı. Onların daha kolay bir şekilde yararlanabileceği bir alan tasarlanmış oldu. Mekânda erişim hazırlanmış durumda” dedi.
“Karekod ile hasta hangi bölümde olduğunu anlıyor”
Karekod sistemi ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Alpöz, “Lisans öğrencilerimiz de bu konuya çok duyarlı. Hastalar geldiği zaman canla başla iletişim kurmaya çalışıyorlar. Empati kurabiliyorlar, yazarak anlaşmaya çalışıyorlar. İşitme engelli bireylerin maalesef engelleri dolayısıyla eğitimde geride kalabiliyor. Biz onlara kelime kelime, basit sade bir şekilde iletişime geçmeye çalışıyoruz. Bununla beraber karekodlar oluşturduk. Her bölümün kapısında karekodlar var. Akıllı telefonlara bu karekodu okuttuğunuzda hastanın nereye geldiğini anlatıyor” dedi.
“İndüksiyon Döngülü İletişim Sistemi”
İşitme cihazlarındaki gürültüyü ortadan kaldıran sistem ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Alpöz, “Fakültemiz içerisinde engelli vatandaşlarımıza yönelik, gürültüyü kesecek İndüksiyon Döngülü İletişim Sistemi faaliyete geçti. İşitme engelli bireyler kulaklık takıyorlar ve bu cihazdaki gürültüyü ortadan kaldıran aletimiz var” diye konuştu.
